facnor rolreefsysteem van de DF30C loopt zwaar

Ons Facnor rolreefsysteem loopt zwaar, vooral bij voldoende spanning op de genua-val.
De boot is nu circa 14 jaar oud. Ik kreeg via een watersportwinkel het advies om de draaiende delen te demonteren, te reinigen en in te vetten met speciaal vet. Door de jaren heen zou er vuil en zout ingedrongen zijn en is het vet uitgedroogd. Dat klinkt zeer aannemelijk.

Het topdeel, facnor C30, kon ik niet demonteren en heb zo goed en zo kwaad als het ging ingevet door met mijn pink er vet in te duwen.
Bij de lagers van het onderdeel (de trommel/type onbekend) kon ik niet goed komen. Ook hier maar wat vet, zo goed en zo kwaad als het ging, ingeduwd.

Al met al lijkt het te helpen.

Heeft iemand op dit formum ervaring met onderhoud aan het rolreefsysteem?
Welk model facnor reefsysteem hebben wij eigenlijk?

Jullie reactie wordt op prijs gesteld.

MVG

Piet

Hallo Piet,
Ik heb hetzelfde probleem, en dat al na 8 jaar. Fabrikant geeft helaas ‘niet thuis’…
Tijdens de winterstop wil ik een en ander verder uit elkaar halen.
Probleem is eigenlijk dat het oude vet er eerst uit moet.

Zal het laten weten als ik iets voor elkaar krijg.

Groet,
Loet

Ik heb nog wel een Franse handleiding van het factor rolfoksysteem. Betreft handleiding sd 70 tot 290. Ik zal eens kijken welk type rolfoksysteem er bij mij op de df30 zit. Bij bij is wel de bovenste plaat van het rolfoksysteem vervangen door een RvS plaat. Een paar jaar geleden is de bovenste plaat gebarsten. Toen op maat een RvS plaat laten snijden. Werkt perfect. Ik heb zelf geen problemen met het rolfoksysteem. Ook nog nooit uit elkaar gehaald. Voor de liefhebbers kan ik de handleiding wel online zetten. Laat maar even weten, dan maak ik een PDF file van het boekje.

Dag Petra,

Ja, plaats de pdf handleiding maar eens op dit forum!

Wat bedoel je met de bovendste plaat?

MVG

Piet

Zoals beloofd hierbij de handleiding van het facnor rolfoksysteem. Bij mij op de dufour 30 cl uit 1997 een facnor rolfokinstallatie type SD 100.
facnor rolfoksysteem_201408111232.pdf (1.81 MB)

Bij mijn rolfoksysteem van facnor is de bovenste plaat door onbekende oorzaak een paar jaar geleden afgebroken. Deze heb ik vervangen door een RvS plaat. Zie bijgaande foto. Dit werkt tot op heden goed.

Ook wij hebben dit jaar voor het eerst problemen gehad met de rolfok. Hij wilde niet meer oprollen, en dat leek hem vooral te zitten in het stuk dat bovenaan het zeil zit, tussen genua en fokkeval. In het engels heet dit onderdeel “halyard swivel”. Bij het inrollen zag je dat de val als het ware wilde meerollen en stokte het geheel vervolgens. Met een paar keer proberen deed hij het wel weer, maar voor de pier van IJmuiden met 5 bft. wil je niet een paar keer proberen, maar de fok met één haal inrollen…
Bij onze halyardswivel bleken de rvs kogeltjes volstrekt zonder vet te lopen. Omdat ik opzag tegen het losnemen van de voorstag terwijl de boot in het water ligt heb ik de kapjes aan weerszijden van de halyardswivel losgehaald, en vervolgens de kogels in het vet gezet. Bij ons ging dit goed door de beharing van een plat weggooikwastje met een mesje nog een stuk platter te maken door de haren aan de platte kanten weg te snijden. Met de resterende kwastharen konden we vervolgens zowel het bovenste als het onderste kogellager helemaal vol vet deppen. Als vet heb ik bruin-zwart universeel vet gebruikt, een soort vet dat bij voorkeur plakt aan alles waar je het niet wilt hebben. Voor zover ik kon zien zat er geen vet of vuil meer in de lagers, waren de kogels nog goed en ontbraken er geen kogels. Het resultaat is dat het spul weer als nieuw in- en uitrolt. Inderdaad lijkt uit elkaar nemen, grondig schoonmaken, en opnieuw met vet monteren de beste oplossing. Maar de circlip waarmee de lagers zijn opgesloten is een zeer stevige. Die krijg je niet zonder goed passend gereedschap los. Maar misschien is het ook niet nodig, het probleem is ontstaan doordat ik in mijn onwetendheid heb verzuimd de lagers een beetje in het vet te houden. Het loopt nu allemaal weer als nieuw, en als dat zo blijft laat ik het verder zo. Terzijde: ergens heb ik gelezen dat de nieuwe rolfokken de kogels van het bovendeel van een kunststof zijn genaamd torlon.
Hierbij de link naar de documentatie van de fabrikant: facnor.com/uk/technical_supp … l_furlers/

Dag Jan-Willem,

Goed spanning op de val is nodig. Vooral bij harden wind wil ik hem graag nog even aan kunnen trekken. Ik probeer in te rollen nadat ik de spanning van de val gehaald heb. Maar dat vergeet je al snel een keer. Inderdaad lijkt het of het bovendeel, de “Halyard Swivel”, niet goed meedraait en de zaak daardoor gaat torderen. Het effect is dat na wat rukken plotsklaps de fok ineens een paar slagen maakt. Deze Halyard Swivel is bij onze boot uitgevoerd in kunststof, deze facnor C30 lijkt me wat onderbemeten. (Dat geld overigens ook voor allerlei andere tagrijn. Het meeste heb ik al verzwaard). Bij een wat zwaarder uitgevoerde genua (zoals onze nieuwe van Lion Sails) rolt de fok wat dikker op. We kunnen er wat zwaarder weer mee hebben en daar hoort een hogere valspanning bij.

Ik denk erover dit onderdeel nog eens te laten vervangen. Misschien bestaat er één met een smeernippel. Dat zou handig zijn.

Voorlopig zit er (speciaal - blauw) vet in. Ook al zie je het niet, na 14jr zal er best ook nog wel vuil in zitten. Misschien is het nog eens mogelijk eerst de zaak te spoelen en te reinigen met wasbenzine, dan met een teflon spray de zaak goed door te blazen en vervolgens met een kwastje het vet er rijkelijk in te smeren.

MVG

Piet

Als de rolfok niet inrolt omdat de valspanning te laag is of het stuk val tussen de top van het zeil en waar de val de mast uitkomt te lang is, kan het voorstag kapot gaan. Dat kan al na een paar keer niet goed inrollen. De kracht komt, bij niet goed inrollen, op het topje van het voorstag, waardoor de gevlochten draad los kan komen.

Ik raad jullie aan het voorstag te controleren, aangezien dit bij ons ook fout is gegaan. Gelukkig heb ik mijn voorstag tijdig gecontroleerd en ook vervangen.

Groet,

Ewald

Even een korte reactie op de mails van zowel Piet als Ewald.
Onze swivel is zeker van metaal (aluminium) en niet van plastic. Alleen de afdekkapjes boven en onder zijn van plastic. Voor wat betreft de maat van het beslag ben ik het toch niet eens met Piet. Mij lijkt dat als iets minstens 13 seizoenen goed gefunctioneerd heeft, en nu door mijn nalatigheid even wat minder, en dan vervolgens met weinig moeite weer helemaal op orde te krijgen is, je daar niet een argument aan kunt ontlenen dat dit soort zaken ondergedimensioneerd zouden zijn. Ik vind de kwaliteit van het beslag van onze bootjes heel behoorlijk. Alle blokken en lieren zijn na veertien seizoenen op ons bootje nog goed, ik vind niet dat je daar veel van kan zeggen. Het kan wel luxer en zwaarder, maar het hoeft qua sterkte en levensduur niet, wat mij betreft.
Voor wat betreft de opmerking van Ewald over de voorstag: daar heb je wel een punt. Daarbij komt dat de mast van onze boot er nu vijftien seizoenen niet af is geweest, nog nooit dus. Dan is het deze winter misschien wel een mooi moment om dat wel te doen, en een aantal zaken zoals verstaging en bekabeling te vernieuwen. Daarmee combineer ik een waarschijnlijk noodzakelijke vervanging van de verstaging met de vervanging van de bekabeling, en mogelijk zaken als marifoonantenne en toplicht/ankerlicht.
In de Practical Boatowner van deze maand staat overigens een artikel over het onderhoud aan verstaging en een Facnor rolfok. Erg instructief.

Dag Jan Willem,

Heb je ook een topstuk waar C30 op staat.
Bij ons is deze geheel van kunststof. Nogal kwetsbaar gebleken.

Is het je al eens opgevallen dat er feitelijk geen DF30C geleijk is? Verschillen in:

  • locatie van de zijwanten
  • Type zijramen
  • Type luik,
  • Bij de mast een lier of geen lier
  • Type saildrive
  • En ga zo maar door …

Dus misschien ook verschillen in het type/model rolreefinstallatie?
Jan Willem, wellicht heb jij een veel degelijker topdeel dan wij.
Kun je eens kijken en er een fotootje van maken. Ik ben benieuwd hoe de aluminium uitvoering er uit ziet.

Allen,

Ik kreeg van Bram van der Reijden een bericht via mail over dit onderwerp:

<…>
Ben zelf in het bezit van een Jeanneau met ook een facnor rolreefsysteem.
Ik heb deze helemaal uit elkaar gehaald en weer gemonteerd, heb hier ook foto’s van.
<…>

Bram heeft niet direct de behoefte om zicht te registreren, als iemand interesse heeft in de ervaring van Bram en met hem in contact wil komen - stuur me dan een berichtje, dan stuur ik het door naar Bram.

Groet,
Richard

Bram stuurde het volgende verhaal + foto’s: DANK BRAM!

Beste Dufour vaarders,

Ik wil graag als niet forumlid wat informatie doorgeven over een facnor rolreefsysteem.
Eerst zal ik mij zelf even voorstellen alvorens dit te doen.

Mijn naam is Bram en samen met mijn vrouw varen we sinds 3 jaar met een Jeanneau SO29.2. Toen we naar een eigen boot op zoek gingen is naast de Jeanneau ook de Dufour 30 classic beken. De Dufour 30 kenden we van de zeillessen die we hebben genomen en we vonden het een prettige boot. Uiteindelijk is het voor ons een Jeanneau geworden. Hierom lijkt het mij niet zo zinvol om me als forumlid aan te melden. Een enkele keer lees ik wel dit forum en kijk dan vooral naar de Dufour 30 classic. Hier kwam ik dus de vraag over een stroef lopend facnor rolreefsysteem tegen.

Op onze Jeanneau zit een facnor SD100 met een S30 profiel. Volgens mij zit op de Dufour 30 een SD130 met ook een S30 profiel. Het toplager is ook voor beide gelijk.
Hier wat algemene info van facnor via de link hier onder.
facnor.com/uk/technical_supp … il_fur.pdf

Voor een goede beurt van het hele systeem moet alles gedemonteerd worden. Dit klinkt erger dan het is. Met wat voorzorgsmaatregelen is dit met staande mast te doen. De stagen wat van spanning afhalen en twee vallen op de voor kikkers beleggen om te voorkomen dat de mast achterover kan vallen wanneer het voorstag wordt gedemonteerd. Op de plaats waar de pees van de fok in de rail glijd 3 popnagels los boren. (kijk uit dat het stag niet wordt geraakt). Maak het voorstag van het boegbeslag los. Haal de trommel (in mijn geval de SD100) er af. In het profiel S30 zitten inbusboutjes M5 welke je moet verwijderen. Nu kan je steeds delen van 2 meter van het stag afschuiven. In de kleine tussen stukjes zitten kunststof lagertjes welke er uit moeten worden geschoven. Uit eindelijk heb je alles beneden en kan je het voorstag weer monteren, stagen spannen en de mast staat weer veilig op het dek om achtergelaten te worden.

Het onderhoud van boven naar beneden.
De kunststof rondeschijf met 2 kunststoflagers vervangen voor een nieuwe. De kunststof kap welke met een alu pin aan de bovenkant van het profiel zit lag gescheurd, ook vervangen voor een nieuwe.
Het boven lager is vrij eenvoudig uit elkaar te halen. De bovenkant is een kuststof kapje, de rest een huis van alu met inwendig losse lagerschalen en losse kogeltjes. Het kunststof kapje kan er af door het schroefje te verwijderen. Van boven zie je dan een huisborgring. Deze demonteren, op het binnen gedeelte zitten nog asborgringen. Met wat rommelen komt alles uit elkaar, Foto 1.

Alles lekker schoon spoelen. De kogellagerschalen invetten met watervast vet en de boel weer monteren in omgekeerde volgorde. (kan even puzzelen zijn maar is goed te doen).

De kunststof lagerschaaltjes uit de profielen heb ik ook allemaal vervangen voor nieuwe.

De trommel beneden is wat lastiger uit elkaar te halen. Je hebt hier een poelietrekker voor nodig en een ring met een afstandbus. (heb hier een bout en nylonring voor gebruikt). Onder de trommel zit op het alu huis een stikker van facnor. Hieronder zit een inbus stelschroef verstopt. Deze demonteren. Nu is de boel met een poelietrekker uit elkaar te persen. De keerringen met een schroevendraaier er uit ge tikt. Deze zijn dan kapot en moeten worden vervangen. (is een vervelende niet gangbare maat maar met wat moeite wel te verkrijgen). Onder de keerringen weer huisborg ringen verwijderen en alles komt uit elkaar. (foto 2)

Hetzelfde als bij het toplager alles weer monteren in omgekeerde volgorde met voldoende waterbestendig vet.

Daarna is alles weer aandek op te bouwen.

Zelf met liggende mast alles gedemonteerd, maar met staande mast het rolreefsysteem geplaatst.
Dit kwam omdat ik de boot moest omvaren voordat ik alle onderdelen had. Dus toen eerst mast laten plaatsen en een aantal weken later aandak alles opgebouwd wat goed te doen is. Demonteren moet dan dus ook zo kunnen.

Hier nog wat foto’s van de verschillende onderdelen welke vervangen zijn (foto 3 tm 14)












Na deze uitgebreide servicebeurt loopt het rolreefsysteem weer heel soepel. Ik ben er van overtuigd dat dit weer jaren zo zal blijven. Wanneer er toch nog vragen zijn wil ik deze natuurlijk beantwoorden.

Groeten, Bram




Dag Bram

Perfect werk en prima gedocumenteerd. Dank je wel dat je deze Kennis met ons wilt delen.

Ik kom vast nog met meer Vragen.

Eeem eerste vraag: Ik ben benieuwd naar je mening of dit rolreefsysteem eigenlijk niet een beetje te licht is voor een df30c. Er waren bij jou ook vrij veel onderdelen defect.

MVG

Piet

Beste Dufourvaarders toch maar een inlog aangemaakt onder Gast6 staat dus voor Bram. Dit om wat eenvoudiger te kunnen antwoorden op vragen.

Vraag van Mariposa over of het systeem niet te licht is, mede omdat ik veel vervangen heb.
Zelf vind ik dit eigenlijk niet. Zal ook aangeven waarom.

Nog even de verschillen tussen mijn facnor SD100 en de op de DF30C gebruikte SD130. Facnor geeft aan dat de SD100 geschikt is voor een fok van 22 tot 27m2. Op onze Jeanneau SO29.2 (sorry voor het verkeerde merk hier :wink: ) zit volgens de folder een fok van 20m2. In het echt is deze nog wat kleiner. Dus het systeem zal zeker niet worden overbelast in mijn situatie. De SO29.2 is 7/8 getuigd. De DF30C is top getuigd en de fok zal misschien iets groter zijn, maar jullie zullen de oppervlakte hiervan wel weten. De facnor SD130 is geschikt voor 25 tot 34m2, en hier zullen jullie toch niet overheen gaan denk ik zo. Dus wanneer facnor het goed heeft berekend heeft zowel Jeanneau als Dufour het juiste systeem geplaatst.

Wat gaat er dan misschien mis waardoor het stroef gaat lopen en er eventueel onderdelen moeten worden vervangen.
Wij zelf zijn de 3de eigenaar en we weten dus niet wat onze voorgangers hebben gedaan of aan onderhoud hebben nagelaten. Verder bleek dat er na demontage naar mijn gevoel wel erg weinig kunststof gleilagers in het profiel waren geplaats. (verkeerde zuinigheid af fabriek?) Deze gleilagers zijn slijtdelen, dus wanneer er dan ook nog weinig zijn moeten deze de krachten tijdens het in en uitrollen om het stag opvangen. Ook bij het deel waar het kapje was gescheurd zat er maar 1 welke ook was weg gesleten. Nu zitten er overal twee gleilagertjes, en ik merk niet dat het hierdoor iets zwaarder zou lopen. Verder ook de conclusie getrokken dat het veel beter is om de fok in of uit te rollen wanneer je scherp aan de wind vaart. Dan zullen de kunststof gleilagers veel minder worden belast wat de levensduur ten goede zal komen.

Het top lager de C30 is voor beide systemen gelijk. Belangrijk is dat deze helemaal boven in komt en dat de val onder een hoek van een graag of 10 a 15 wegloopt. Dit voorkomt dat de val om de fok gaat draaien. De boven kap is van kunststof, de onder kap met bus is van kunststof maar het huis is toch echt van aluminium. Eigenlijk is dit een vrij open systeem. Regen zal er zeker inlopen. Wanneer je dus nooit ondehoud aan het toplager pleegt is het misschien wel een wonder dat deze het na 10 jaar nog zou doen. Dus zo 1 maal per jaar of om het jaar er wat watervast vet in wurmen is misschien zo gek nog niet. Ik ben er van overtuigd dat het lager dan nooit problemen zal geven. Wanneer je dit achterwege laat zal het vroeg of laat een keer vastlopen en zullen uiteindelijk de lagerschalen en kogeltjes zijn aangevreten. Omdat ik dus niet wist welk onderhoud er was gepleegd heb ik het toplager dus geheel gedemonteerd schoon gemaakt ingevet en weer gemonteerd. Hier zijn geen onderdelen vervangen.

De trommel SD100 en SD130 verschillen volgens mij alleen wat in afmeting maar contructief het zelfde. Deze liep bij ons nog goed maar er liep vet aan de onderkant uit. Onder de boven flens en de onderflens zit een oliekeerring welke dus aan de onderkant dienst weigerde. Na de demontage en het schoonmaken bleek ook hier verder geen slijtage aanwezig te zijn. Alleen dus de twee keerringen vervangen omdat ik deze heb “gesloopt” om bij de as en huisborg ringen te komen. Flink ingevet met wederom watervast vet en gemonteerd. Ook hier dus geen onderdelen, behalve de keerringen, vervangen.

Gelijk nog een weetje de lagers van de trommel zijn na te smeren zonder deze open te halen. De boven en de onderplaat zitten elk met 4 inbus bolkop schroven vast. Aan de boven en onderkant is 1 van deze 4 schroefdraadgaten onderin naar binnen toe doorgeboord. Via dit boutgat kan je dus aan de boven en onderkant de lagers nasmeren. Let wel op dat je met mate smeert. Als je de hele trommel vol perst zullen de keerringen naar buiten willen komen en zal de trommel door de weerstand van het vele vet ook niet meer lekker lopen.

Samenvattend: Na14 jaar doet het systeem nog steeds wat het moet doen. Er zijn bij ons eigenlijk alleen wat slijtdelen van het systeem vervangen, wat misschien zelfs nog niet nodig zou zijn geweest wanneer er misschien (beter)onderhoud zou zijn gepleegd door de vorige eigenaren. Tevens zoals aangegeven is het verstandig om op te letten bij het in en uitrollen van de fok, door dit niet te doen wanneer de wind er vol in staat. Ook hier weet ik niet hoe hier door de vorige eigenaren mee is omgegaan.

Groeten, Bram

Dag Bram

Perfecte informatie. Ik ben onder de indruk van je nauwgezette beschrijving.

De opmerking over de juiste lengte van de genua is recht in de roos.

Wij hebben onze genua vervangen. Ik kon het voorlijk niet meer op spanning krijgen hetgeen uiteindelijk bleek te liggen aan een te lange/uitgerekte genua-voorlijk. De nieuwe zeilmaker constateerde bij het opmeten dat van de oude genua het voorlijk 14 cm te lang was en het onderlijk 5 cm te kort.

Ons nieuwe zeil staat fantastisch. Het is een zwaardere kwaliteit doek. De fastonering is ook waarder uitgevoerd. En er is foam verwerkt achter het voorlijk waardoor het zeil bij het reven wat boller oprolt en geen plooien trekt. Daardoor zijn er minder windingen op de reefinstalltie nodig om het zeil in zijn geheel te reven. Daardoor zijn de krachten erop bij gereefd varen weer wat groter.

Ja, wij reven vrijwel altijd met de een aandewindsekoers.

Onze reefinstallatie gaat ook een keer gedemonteerd worden. Tegen die tijd houd ik je op de hoogte van onze ervaringen.

PS; waar bestelde je de Facnor vervangende/reserveonderdelen. Was de levertijd redelijk?

Met vriendelijke groet,

Piet

De importeur van facnor is Lankhorst Taselaar. Zelf werk ik bij een technische groothandel en heb rechtstreeks bij hun de onderdelen besteld. Als particulier zal dat waarschijnlijk niet kunnen, maar via hun site kan je een dealer in de buurt zoeken en daar de onderdelen bestellen. Alles was toen uit voorraad behalve de kunststof gleilagers. Hier voor was de levertijd toen 3 weken. Wanneer het nodig is kan ik denk ik nog wel de artikelnummers achterhalen van de onderdelen die ik toen heb vervangen.

Beste Piet,
Op de foto van het toplager C30 loopt de vallijn nagenoeg evenwijdig aan het stag omhoog. Het zou beter zijn wanneer deze onder een hoek van 10 tot 15 graden van het stag zou weglopen. Maar dan zal er een beugel op de mast moeten worden geplaatst. Ik zal een foto zoeken met wat ik bedoel. (toegevoegd)

Groeten,
Bram


Dag Bram,

Wederom, bedankt.

Die laatste opmerking over de foto en de hoek van de vallijn t.o.v. de stag snap ik niet.
Bedoel je daarmee de foto 20070613.JPG aam het begin van dit topic?

De hoek van de val t.o.v. de stag wordt uiteindelijk toch bepaald door de diameter en positie van de kunststof rol waarover deze loopt en de afstand van het topoog tot de opening/het blok waarover de val loopt?

Hallo Piet,
Deze foto bedoel ik. Bij onze boot bepaalt niet de grote kunststof schijf de hoek die de val maakt maar de geleiding op de mast. Hierdoor wordt de hoek die de val maakt groter. Ook is het vrije stuk val boven het toplager in deze situatie korter. In de situatie op de foto loopt de val boven de grote kunststof schijf weer evenwijdig aan de val verder naar uiteindelijk de schijf in de mast. Dit is dus een stuk langer met de kans dat de val om het stag mee wil gaan draaien tijdens het inrollen. Het is wat lastig uit te leggen, wanneer het niet duidelijk genoeg is laat het weten. Ik zal dan een tekening maken om het te verduidelijken.
Groeten, Bram

Ja, nu snap ik precies wat je bedoelt. Ik denk er over na. Goede opmerking.

MVG Piet